كنتاكتور چيست؟
يكي از مهم ترين و پركاربردترين تجهيزات در سيستم هاي برق و برق صنعتي كنتاكتور مي باشد. از اين تجهيزات براي قطع و وصل مدارهاي برق از راه دور با تحريك سيم پيچ داخل كنتاكتور با ولتاژ AC يا DC استفاده مي شود. براي خريد كنتاكتور به فروشگاه سگال نيرو مراجعه كنيد.
در ضمن اين تجهيزات يكي از اجزاي ضروري تابلو توزيع مي باشد و به آن كليد الكترومغناطيسي (كنتاكت الكترومغناطيسي) نيز مي گويند. در اينجا مي خواهيم بدانيم و چگونه از اين تجهيزات استفاده كنيم. كنتاكتور الكتريكي نوعي كليد الكترومغناطيسي است كه براي قطع و وصل مدار از طريق يك سيم پيچ مغناطيسي استفاده مي شود.
يعني با برق دهي يا اتصال اين سيم پيچ يا سيم پيچ مغناطيسي كنتاكتور وصل شده و مدار سه فاز يا تك فاز را وصل مي كند و برعكس با قطع ولتاژ سيم پيچ، كنتاكتور قطع مي شود.
اين مزيت امكان قطع و وصل مدار را از راه دور و از هر نقطه اي ممكن مي سازد. طبق اين تعريف كنتاكتور در آمپر بالا با استفاده از عملكردي مشابه عملكرد رله استفاده مي شود. همچنين مي توان نتيجه گرفت كه به دليل استفاده از آمپر بالا، سرعت قطع و وصل كنتاكت هاي آن كمتر از رله است.
انواع كنتاكتور
در مورد انواع كنتاكتورها مي توان به موارد زير اشاره كرد:
كنتاكتور تك فاز
كنتاكتور سه فاز
روي هر كنتاكتور يك يا دو كنتاكت كنترل باز و بسته وجود دارد كه مي توان از آنها در مسير كنترل و ساخت قطعات كنترل مدار استفاده كرد. كنتاكتورها براي رنج جريان هاي مختلف و در ابعاد و اندازه هاي مختلف ساخته مي شوند. 9 تا 800 آمپر را مي توان از پركاربردترين آمپرهاي كنتاكتورها نام برد. همچنين ولتاژ سيم پيچ كنتاكتورها قابل تغيير بوده و در ولتاژهاي 24، 48، 110، 220 و 380 ولت متناوب و مستقيم ساخته مي شود. سيم پيچ كنتاكتورها در صورت خرابي قابل تعويض است و همچنين مي توان از سيم پيچ مناسب براي استفاده در ولتاژهاي مختلف مورد نظر استفاده كرد.
تفاوت كنتاكتور و كليد برق در اين است كه عمل قطع و وصل كنتاكتورها توسط يك سيم پيچ يا سيم پيچ مغناطيسي انجام مي شود، اين سيم پيچ مغناطيسي انرژي الكتريكي را به انرژي مغناطيسي تبديل مي كند و با قطع و وصل برق اين ميدان سيم پيچ مغناطيسي ايجاد مي شود. همچنين قطع و وصل مي شود و باعث قطع و وصل مكانيكي كنتاكتور مي شود. كويل هاي كنتاكتور قابل تعويض هستند.
كنتاكتورهاي تا 25 آمپر داراي يك كنتاكت كمكي باز يا بسته و كنتاكتورهاي 32 آمپر بالا داراي دو كنتاكت كمكي باز و دو كنتاكت بسته مي باشند. هنگامي كه سيم پيچ كنتاكتور بدون برق باشد، تيغه باز به عنوان يك كليد باز و تيغه بسته به عنوان يك كليد بسته عمل مي كند. به محض روشن شدن سيم پيچ، تيغه باز بسته مي شود و تيغه بسته برمي گردد.
كنتاكت هاي كمكي در كنتاكتور در قسمت هاي مختلف مدار فرمان استفاده مي شود. يكي ديگر از كاربردهاي مهم كنتاكت هاي كمكي ايجاد يك مدار خود نگهدارنده كنتاكتور است كه پس از روشن شدن سيم پيچ، كنتاكتور توسط تيغه باز خود نگهدارنده مي شود و اگر يك تيغه شرطي در مسير مدار وجود داشته باشد، سيم پيچ مي تواند -كنتاكتور را انرژي دهيد.
كنتاكتور چگونه كار مي كند
برخلاف رله ها، كنتاكتورهاي الكتريكي توان و ظرفيت انتقال جريان بالاتري دارند و براي ظرفيت حمل جريان بالاتر طراحي شده اند. رله ها ظرفيت حمل جريان پاييني دارند و به همين دليل عمدتاً در مدارهاي كنترلي استفاده مي شوند. اما كنتاكتورها به دليل قابليت حمل جريان زياد، بيشتر در مدارهاي برق مورد استفاده قرار مي گيرند. هنگامي كه اختلاف پتانسيل به دو سر سيم پيچ كنتاكتور اعمال شود، سيم پيچ يا سيم پيچ به دليل جريان جريان داراي ميدان مغناطيسي مي شود و مانند آهنربا قسمت متحرك هسته را جذب مي كند. در ناحيه جذب كنتاكت هايي وجود دارد كه با قطع و وصل شدن هسته قطع و وصل مي شوند و به عنوان سوئيچ عمل مي كنند. در داخل كنتاكتور برق دو فنر وجود دارد كه وظيفه برگرداندن قسمت متحرك به حالت عادي در هنگام قطع سيم پيچ كنتاكتور را بر عهده دارند.
برچسب: ،
ادامه مطلب